Yabancı dizi dünyasında Türkçe’de tam kelime karşılığı olmayan ya da karşılığı olsa da bu şekilde dilimize yerleşmemiş bazı sözcük kalıpları mevcut; teaser, trailer, sneak peek, spin-off, pilot, flashback, vs. bunlardan bazıları.
Açıkçası ben birebir karşılıkları olmadığından dolayı bunları Türkçeleştirmeye çalışmayı manasız buluyorum. Bölüm bölüm yayınlayacağım bu yazımda ilgili kelimelerin anlamları ve kullanım yerlerinden bahsedeceğim. (Eğer sizin de merak ettiğiniz sözcükler varsa bana yazın, araştırıp paylaşayım)
Promo: Türkçe manası reklamdır. Dizi dünyasında promo tek başına kullanıldığında tanıtım filmi yani fragman akla gelmelidir ancak promo fotoğraf, promo poster tabirleri de mevcuttur.
Teaser: İngilizce’de “tease” fiili kızdırmak, takılmak, sataşmak gibi anlamlara gelir. Bu durumda da “teaser”ın Türkçe çevirisi kızdıran, muziplik yapan kimse olarak yapılabilir. Dizi lugatında ise “Teaser” genellikle 1 dakikadan az süren tanıtım filmleridir. Daha çok izleyiciyi heyecanlandırmak – meraklandırmak amaçlı yayınlanan teaserlar genellikle dizinin gelecek sezonundan hemen hemen hiç sahne içermezler. Ses ve görüntü efektleri bol bol kullanılır. Eski sezonlardaki sahenlerden kolajlar yapılabilir. Kısa ve vurcudurlar. Örneğin aşağıdaki Dexter 7. sezon teaserı güzel bir örnek buna;
Trailer: Teaser’lardan daha uzun olan ve gelecek bölümlere ait görüntüler de içeren tanıtım filmleridir. Zaten İngilizce’den de dilimize fragman, tanıtım filmi olarak çevrilmekte. Trailerlar dizilerin gelecek sezonları için yayınlandıkları gibi her bölüm için de en az bir tane trailer yayınlanır. Ortalama 1-2 dakikadırlar. Çoğu Amerikan dizisinde farklı ülkeler için farklı trailerlar yayınlanır. Bazen oldukça detaylı trailerlar gelecek bölümlerin tadını kaçırabilir. Popüler dizilerin reklam aralarında diğer bir popüler dizinin trailerının gösterilmesi oldukça yaygındır.
To be continued… Arkası yarın…
