Geçtiğimiz yıl düzenlenen 59. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi İlk Film ve En İyi Kadın Oyuncu ödüllerini kazanan Kar ve Ayı nihayet sinemaseverlerle buluşmaya hazırlanıyor. Yönetmenliğini Selcen Ergun’un üstlendiği, başrollerinde Merve Dizdar ve Saygın Soysal‘ın yer aldığı film 8 Eylül’den itibaren ülkemizde gösterime giriyor.
Kar ve Ayı: Konusu
Kış şartlarının oldukça yoğun geçtiği bir kasaba. Ve bu kasabaya mecburi hizmet nedeniyle ulaşmaya çalışan genç hemşire Aslı. Aslı, kasabanın sakinlerinden Samet’in karşısına çıkmasıyla nihayet Akçeken’e ulaşır. Ve geldiği gibi de soluğu görev yapacağı sağlık ocağında alır. Görevli doktor ne yazık ki bir süreliğine olamayacaktır, çünkü çetin hava şartları hasta için gittiği bir köyde mahsur kalmasına neden olmuştur. Hemşire Aslı’yı sağlık ocağında ziyaret eden kasaba sakinlerinden biri de hamile Cemile’dir. Sıkıntılı bir gebelik geçiren Cemile’ye Aslı’nın en önemli uyarısı yataktan çıkmadan dinlenmesidir. Fakat iş sonrası Cemile’yi kasap dükkânında çalışırken görünce sessiz kalamaz ve söylediklerini yeniden dile getirir. Bu durum Cemile’nin eşi Hasan ve Aslı arasında bir gerilime neden olur. Tabii kasap Hasan’ın tavırları yüzünden tek sıkıntı yaşayan Aslı değildir. Muhtar Mahmut’un “ailesinden bana emanet” dediği, kendi halinde sessiz bir hayat sürdüren Samet’le de arası pek yoktur. Çünkü Samet, vakti zamanında bir ayıyı öldüren Hasan’ı görevlilere şikâyet etmiş ve onu oldukça zor bir duruma sokmuştur. Günlerden bir gün muhtar bu ikiliyi bir araya getirerek aradaki husumeti çözmeye çalışır. Ama bu da ne yazık ki ters teper. Gece geçer, sabah olur. Kış uykusundan erken uyanan ayı söylentileri ve yarasaların jandarma binasına dadanmaları dışında kasabanın artık yeni bir gündemi vardır: Hasan ortadan kaybolmuştur. İlk başta bir yerden ortaya çıkar diye düşünülür fakat zaman geçtikçe kendisinden hiçbir ses çıkmaz. Bunun üzerine kasaba halkı jandarma ekibiyle birlikte Hasan’ı arayışa girişir. Bitmek bilmeyen kışta kar bir türlü kalkmazken gizli kalan sırlar ve öfkeler de yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlar.
Filmde hemşire Aslı rolüne, başarılı oyunculuğunu 76. Cannes Film Festivali’nde En İyi Kadın Oyuncu ödülüyle (Kuru Otlar Üstüne) taçlandıran Merve Dizdar hayat veriyor. Dizi veya film hiç fark etmeksizin üstlendiği her rolü hakkıyla veren Dizdar, Kar ve Ayı filminde de yine izleyiciyi şaşırtmıyor. (Zaten filmdeki rolüyle geçtiğimiz yıl 59’uncusu düzenlenen Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Kadın Oyuncu rolüne layık görülmüştü.) Filmde kasabanın sessiz, garip ama bir o kadar iyi niyetli sakini Samet rolünde Saygın Soysal’ı izliyoruz. Geçmişte yaşadıklarıyla izleyenleri de etkileyecek olan Samet karakteri, Soysal’ın iyi oyunculuğuyla ayrı bir seyir keyfi veriyor. Filmin dikkat çeken oyunculuklardan biri ise Cemile rolünde izlediğimiz Asiye Dinçsoy’a ait. Hikâyenin en sevimsiz karakteri olarak nitelendirebileceğim kasap Hasan rolünde Erkan Bektaş’ı görüyoruz. Bektaş, gerçekten sevimsiz rollerin hakkını fazlasıyla veren bir oyuncu ve bu filmde de çok doğru bir seçim olmuş. Hasan ve Cemile’nin kızı İmre rolünde genç yeteneklerden Derya Pınar Ak yer alıyor. Jandarma komutanı Hayri’ye Onur Gürçay, muhtar Mahmut’a ise Muttalip Müjdeci hayat veriyor.
Kar ve Ayı, yönetmen Selcen Ergun’un ilk uzun metrajlı filmi. Ergun, filmin senaryosunu Yeşim Aslan’la birlikte kaleme almış. Ve bu ilk uzun metrajlı filmiyle 59. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde Behlül Dal En İyi İlk Film Ödülü’nün sahibi olduğunu belirtelim. İlk gösterimini 47. Toronto Uluslararası Film Festivali’nde gerçekleştiren filmin görüntü yönetmenliğini Florent Herry üstleniyor. Filmin kurgusu Çiçek Kahraman’a, müzikleri ise Erdem Helvacıoğlu’na ait. Türkiye-Almanya-Sırbistan ortak yapımı olan filmin çekimleri Artvin’in Şavşat bölgesinde gerçekleşmiş.
Diyaloglarından çok görselliğiyle ön plana çıkan Kar ve Ayı, toplumumuzun bir nevi DNA’sına işlemiş durumlara değinen bir yapım. Fakat bunu duyar kasmadan hikâyenin akışına göre yerleştirmiş. Ataerkil toplum yapısının getirdiği kadının sözüne itibar edilmeme Aslı ve Hasan’ın karşı karşıya gelmesinde, kadının “aman tadımız kaçmasın” düşüncesiyle sorunların üstünü örtmesi ama bir yandan kendi kendini tüketmesi Cemile ve Hasan’ın ilişkisinde, uzak bir kasabada sürdürülen mecburi hizmet ve bunun yarattığı hapsedilmiş hissi jandarma komutanı Hayri’nin sözlerinde, toplumdan farklı hareket edenlere yapıştırılan dışlanma Samet’e yaşatılanlarda karşımıza çıkıyor. Diyalogların az olduğu filmde Samet’in dışında karakter derinliği yok. Bu da anlatılmak istenen hikâyeyi biraz silik bırakıyor. Filmin akışında bir durağanlık mevcut ama 1 saat 33 dakikalık süresiyle izleyeni buhrana sokmuyor. Çünkü oyunculuklar ve görsellik Kar ve Ayı’yı izlenir kılan en önemli iki unsur. Başından sonuna kadar yoğun kış şartlarını hissettiğimiz filmde açılar ve planlar muhteşem bir şekilde seçilmiş durumda. Filmin her sahnesini ayrı bir hayranlıkla izledim ve neden görüntü yönetmenliği dalında ödül almadığını düşünmeden edemedim. Ve tabii geçtiğimiz yıldan bu yana festival festival dolaşan filmin neden ülkemizde bu kadar geç vizyona girdiğini.
Kar ve Ayı: Son Söz
Görselliğin, Merve Dizdar ve Saygın Soysal başta olmak üzere oyunculukların ön plana çıktığı, yurt içi ve yurt dışında ödüllere layık görülen Kar ve Ayı, sinemaseverlerin şans vermesi gereken yapımlardan biri. IMDb puanı 6.6 olan filme benim puanım 6. Şimdiden herkese iyi seyirler.
